Những vấn đề cơ bản về quyền liên quan

Quyền liên quan là quyền được trao cho một nhóm người vì vai trò quan trọng của họ trong việc truyền bá và phổ biến một số loại hình tác phẩm đến với công chúng.

Quyền liên quan hay còn được gọi là quyền kề cận bao gồm những nội dung chính sau:

– Quyền của người biểu diễn (diễn viên, nhạc công, vũ công, hay nói chung là quyền của người biểu diễn)

– Quyền của nhà sản xuất và các bản ghi âm/ghi hình dưới dạng vật lưu (đĩa cát sét, đĩa compact, v.v…)

– Quyền của tổ chức phát sóng các chương trình trên đài phát thanh, vô tuyến truyền hình và mạng Internet như “các tệp tin âm thanh/hình ảnh”.

Nội dung quyền của quyền liên quan

– Người biểu diễn: những người sở hữu quyền này thường là diễn viên, ca sĩ, nhạc công, vũ công. Theo đó, người biểu diễn sẽ được bảo vệ hình ảnh của mình trong buổi biểu diễn, được xưng tên trong các bản ghi âm, ghi hình về buổi biểu diễn của họ. Được quyền hưởng thù lao biểu diễn, thực cuộc ghi âm, ghi hình.

– Nhà sản xuất các bản ghi âm/ghi hình: Nhà sản xuất các bản ghi âm/ghi hình có quyền hợp pháp đối với các bản ghi của họ nhằm chống lại việc sao chép, sử dụng hoặc phân phối trái phép (xâm phạm quyền tác giả) các bản ghi của họ. Các quyền quan trọng nhất là quyền kiểm soát việc tái bản các bản ghi âm/ghi hình, và quyền được nhận tiền thù lao tương xứng khi tác phẩm ghi âm/ghi hình của họ được phát sóng hoặc truyền tải đến với công chúng. Ở nhiều nước, các nhà sản xuất cũng có thể ngăn cấm việc nhập khẩu và phân phối các chương trình ghi âm/ghi hình của mình.

– Tổ chức phát sóng: Các tổ chức phát sóng có quyền kiểm soát việc phát sóng lại, ghi âm/ghi hình và tái sản xuất các chương trình phát sóng đó. Ở một số nước, các tổ chức này còn có quyền cho phép hay ngăn cấm việc truyền tải bằng cáp quang các chương trình phát sóng.

Sự bảo hộ do quyền liên quan đem lại không làm giảm đi sự bảo hộ của quyền tác giả đối với tác phẩm được biểu diễn, ghi âm/ghi hình hoặc phát sóng. Do vậy, quyền dành cho các tổ chức phát sóng là riêng biệt với quyền tác giả trong các bộ phim, tác phẩm âm nhạc hay các tác phẩm được phát sóng khác.