Công ước Berne về bảo hộ các tác phẩm văn học và nghệ thuật

Công ước Berne về việc bảo hộ các tác phẩm văn học nghệ thuật là công ước mà Việt Nam tham gia sớm. Trong đó việc bảo hộ bản quyền được thể hiện rõ ràng. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc về công ước Berne về bảo hộ tác phẩm văn học và nghệ thuật.

Công ước Berne về bảo hộ tác phẩm văn học

Công ước Berne gồm 38 Điều và một Phụ lục gồm 6 Điều dành cho các nước đang phát triển. Đây là điều ước quốc tế đa phương đầu tiên trong quyền tác giả được ký ngày 9/9/1886 tại Thụy Sỹ. Công ước đã được sửa đổi nhiều lần cho phù hợp với sự phát triển của khoa học công nghệ trong lĩnh vực này . 

Ba nguyên tắc cơ bản của Công ước Berne

Nguyên tắc đối xử quốc gia: Tại quốc gia gốc của tác phẩm thì việc bảo hộ quyền tác giả sẽ trên cơ sở luật pháp của quốc gia đó, bởi đó là vấn đề nội bộ của quốc gia, công ước không điều chỉnh. Nhưng tại các nước thành viên của Liên hiệp Berne thì các tác giả của các tác phẩm được bảo hộ sẽ được hưởng các quyền tác giả liên quan đến tác phẩm đúng như những quyền mà nước thành viên dành cho công dân của họ mà không có sự phân biệt, và các đặc quyền mà Công ước Berne dành cho.

Nguyên tắc bảo hộ tự động hay bảo hộ đương nhiên: Nguyên tắc này xuất phát từ bản chất của sự bảo hộ đối với quyền tác giả , pháp luật chỉ bảo hộ hình thức thể hiện ý tưởng chứ không phải bản thân ý tưởng , nên khi tác phẩm xuất hiện cũng là khi ý tưởng đã được thể hiện dưới một hình thức nhất định . Những người khác bị ngăn cản trong việc sao chép lại tác phẩm chứ không bị ngăn cản trong việc sử dụng ý tưởng của tác phẩm , nên khi tác phẩm hình thành đã mặc nhiên phát sinh quyền của tác giả không cần một thủ tục xác nhận nào cả . 

Nguyên tắc bảo hộ độc lập:  Việc hưởng và thực thi các quyền theo Công ước là độc lập với những gì hiện được hưởng tại nước xuất xứ của tác phẩm. Tuy nhiên, nếu một nước thành viên có quy định thời hạn bảo hộ dài hơn quy định tối thiểu nêu trong Công ước và tác phẩm chấm dứt được bảo hộ tại nước xuất xứ , sự bảo hộ có thể bị từ chối ( tại nước có thời hạn bảo hộ dài hơn này ) khi sự bảo hộ tại nước xuất xứ đã kết thúc . 

Những người được bảo hộ 

Các tác giả là công dân của một trong những nước là thành viên Liên hiệp cho các tác phẩm của họ dù đã xuất bản hay chưa . 

Các tác giả không là công dân của một trong những nước là thành viên Liên hiệp cho những tác phẩm của họ xuất bản lần đầu tiên ở một trong những nước là thành viên Liên hiệp hay đồng thời xuất bản ở một nước trong Liên hiệp và một nước ngoài Liên hiệp. Đồng thời xuất bản được hiểu là cùng xuất bản ở hai nơi trong thời gian cách nhau không quá 30 ngày . 

Các tác giả không là công dân của một nước thành viên Liên hiệp nhưng có nơi cư trú thường xuyên ở một trong những nước trên , cũng sẽ được Công ước này coi như là tác giả công dân của nước thành viên đó . 

Thời hạn bảo hộ 

Thời hạn bảo hộ : suốt cuộc đời của tác giả và 50 năm sau khi tác giả chết . Song tại Khoản 6 , Điều 7 Công ước quy định các nước thành viên có quyền quy định một thời hạn bảo hộ dài hơn thời hạn quy định ở trên . Như vậy thời hạn quy định bảo hộ suốt cuộc đời của tác giả và 50 năm sau khi tác giả chết tại Khoản 1 , Điều 7 chỉ là thời hạn tối thiểu; nếu luật trong nước của nước thành viên quy định thời hạn dài hơn 50 năm thì có thể áp dụng luật của nước thành viên .

Đối với các tác phẩm điện ảnh , các quốc gia thành viên Liên hiệp có thể quy định thời hạn bảo hộ chấm dứt 50 năm sau khi tác phẩm được phổ cập đến quần chúng với sự đồng ý của tác giả , hoặc không có sự phổ cập trong vòng 10 năm tính từ ngày thực hiện tác phẩm thì thời hạn bảo hộ chấm dứt 50 năm sau khi tác phẩm được thực hiện . 

Đối với các quốc gia được coi là nước đang phát triển, Công ước có các quy định ưu đãi; Miễn trừ về quyền dịch thuật và quyền làm bản sao đối với một số loại tác phẩm và theo các điều kiện cụ thể . 

Hiệu lực về thời gian của Công ước 

Sự bảo hộ theo Công ước Berne có hiệu lực hồi tố , bởi vì nó áp dụng cho tất cả các tác phẩm mà vào thời điểm nó có hiệu lực ở một nước thành viên cụ thể , tác phẩm đó chưa thuộc về công cộng ở nước xuất xứ của tác phẩm thông qua sự hết thời hạn bảo hộ .

Trên đây công ty luật ASL LAW đã trình bày về bảo hộ tác phẩm văn học và nghệ thuật theo công ước Berne. Nếu có câu hỏi nào vui lòng liên hệ hotline: 0914195266