Những tác phẩm sáng tạo nào có thể được đăng ký bản quyền?

Thuật ngữ “bản quyền” đề cập đến quyền sở hữu của tác giả hoặc nghệ sĩ đối với các tác phẩm sáng tạo của họ. Bản quyền sẽ áp dụng cho nhiều loại tác phẩm, bao gồm chương trình máy tính, cơ sở dữ liệu, quảng cáo, bản vẽ kỹ thuật và bản đồ. Những tác phẩm này bao gồm sách, âm nhạc, tranh vẽ, tác phẩm điêu khắc, phim và ảnh động.

Những đối tượng nào có thể được bảo hộ theo các quy định liên quan đến bản quyền?

Danh sách các tác phẩm được bảo vệ bởi bản quyền thường không được quy định đầy đủ theo các bộ luật sở hữu trí tuệ của các quốc gia trên thế giới. Mặc dù vậy, các loại tác phẩm sáng tạo nghệ thuật sau đây đều có thể được bảo hộ với bản quyền:

• các tác phẩm văn học như tiểu thuyết, thơ, kịch, tài liệu tham khảo và bài báo;
• chương trình máy tính, cơ sở dữ liệu;
• phim, tác phẩm âm nhạc và vũ đạo;
• các tác phẩm nghệ thuật như tranh, bản vẽ, ảnh và tác phẩm điêu khắc;
• bản vẽ kiến ​​trúc; Và
• quảng cáo, bản đồ và bản vẽ kỹ thuật.

Chỉ những tác phẩm sáng tạo được thể hiện dưới các hình thức cụ thể mới có thể đủ điều kiện để được bảo hộ theo các quy định về bản quyền. Theo đó, những ý tưởng, quy trình, phương pháp hoạt động và các đối tượng tương tự sẽ không đủ điều kiện bảo hộ bản quyền. Tùy thuộc vào việc các đối tượng cụ thể, chẳng hạn như tiêu đề, khẩu hiệu hoặc biểu trưng, ​​có đủ các yêu cầu liên quan đến quyền của tác giả hay không, các quy định về bản quyền có thể được áp dụng hoặc không.

Chủ sở hữu các tác phẩm có thể được bảo vệ theo 2 cách sau bởi các quy định về bản quyền:

• Quyền kinh tế: chủ sở hữu tác phẩm nhận được những lợi ích về mặt kinh tế khi người khác sử dụng tác phẩm của họ;
• Quyền nhân thân: quyền nhân thân có thể liên quan đến việc yêu cầu sở hữu quyền tác giả đối với tác phẩm hoặc quyền phản đối những sửa đổi đối với tác phẩm có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của tác giả hoặc người sáng tạo ra tác phẩm.

Hầu hết các bộ luật SHTT của quốc gia trên thế giới đều quy định rằng chủ sở hữu bản quyền của tác phẩm có quyền cho phép hoặc ngăn cấm bên khác sử dụng tác phẩm hoặc, thu được lợi ích kinh tế vật chất thích hợp khi người khác sử dụng tác phẩm của họ trong một số trường hợp nhất định. Chủ sở hữu bản quyền tác phẩm sẽ có thể ngăn cấm hoặc cho phép bên khác:

• sao chép tác phẩm có bản quyền với nhiều hình thức khác nhau, chẳng hạn như ấn phẩm in hoặc bản ghi âm;
• trình diễn tác phẩm trước công chúng, chẳng hạn như trong một vở kịch hoặc nhạc kịch;
• ghi lại tác phẩm, ví dụ, dưới dạng đĩa CD hoặc DVD;
• phát sóng tác phẩm bằng đài phát thanh, cáp hoặc vệ tinh;
• dịch tác phẩm sang ngôn ngữ khác; Và
• chuyển thể tác phẩm, chẳng hạn như chuyển thể tiểu thuyết hay các tác phẩm văn học thành các tác phẩm điện ảnh.

Những thông tin về hoạt động đăng ký bản quyền cho các tác phẩm sáng tạo

Phần lớn các quốc gia tham gia Công ước Berne đều công nhận việc bản quyền sẽ được tự động bảo hộ cho cho các tác phẩm sáng tạo khi chúng được thể hiện dưới một hình thức nhất định mà không cần phải đăng ký bản quyền hay phải thực hiện bất kỳ thủ tục nào khác.

Mặc dù vậy, hầu hết các quốc gia trên thế giới có các quy trình đăng ký bản quyền khác biệt. Những quy trình này cho phép tác giả khẳng định quyền sở hữu đối với tác phẩm của họ. Hơn nữa, việc đăng ký bản quyền đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc giải quyết các tranh chấp về chủ sở hữu thực sự của tác phẩm. Ngoài ra, việc chủ động đăng ký bản quyền cho các tác phẩm sáng tạo từ sớm sẽ tạo nền tảng vững chắc cho các hoạt động mua bán tác phẩm, qua đó đẩy nhanh và đơn giản hóa việc thương mại, chuyển nhượng các tác phẩm sáng tạo có bản quyền.