Những lưu ý khi sử dụng tác phẩm thuộc sở hữu của người khác

Bạn biết rằng tác phẩm do người khác sáng tạo ra được bảo hộ về bản quyền. Tuy nhiên, phạm vi bảo hộ của bản quyền đến đâu. Bạn có được sử dụng tác phẩm do người khác sáng tạo không. Bài viết sau đây sẽ làm rõ những giới hạn về quyền sử dụng của bạn.

Khi nào cần xin phép để sử dụng tác phẩm của người khác?

Bạn sẽ phải xin phép và trả tiền nhuận bút, thù lao, các quyền lợi vật chất khác cho chủ sở hữu quyền tác giả khi khai thác, sử dụng một, một số hoặc toàn bộ các quyền sau:

• – Công bố tác phẩm hoặc cho phép người khác công bố tác phẩm. Đây là quyền nhân thân của tác giả nhưng được bảo hộ như quyền tài sản.
• – Làm tác phẩm phái sinh.
• – Biểu diễn tác phẩm trước công chúng
• – Sao chép tác phẩm
• – Phân phối, nhập khẩu bản gốc hoặc bản sao tác phẩm
• – Truyền đạt tác phẩm đến công chúng bằng phương tiện hữu tuyến, vô tuyến, mạng thông tin điện tử hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào khác
• – Cho thuê bản gốc hoặc bản sao tác phẩm điện ảnh, chương trình máy tính

Khi nào bạn được sử dụng tác phẩm của người khác mà không cần phải xin phép và không phải trả tiền nhuận bút, thù lao?

Lưu ý rằng, pháp luật về quyền tác giả chỉ bảo hộ cách thức thể hiện chứ không bảo hộ các ý tưởng, khái niệm, sự kiện hoặc thông tin,…của tác phẩm. Do đó, bạn không cần sự cho phép của chủ sở hữu quyền tác giả trong trường hợp:

-Bạn đang sử dụng các nội dung của tác phẩm không được bảo hộ theo pháp luật. Bao gồm:

+ Ý tưởng hoặc khái niệm.

+ Sự kiện hoặc thông tin.

+ Tên gọi, danh hiệu, khẩu hiệu hay các cụm từ vắn tắt khác.

+ Các văn bản chính thức của Chính phủ

+ Các tác phẩm nghệ thuật ứng dụng

-Bạn đang sử dụng tác phẩm thuộc khu vực sở hữu công.

Một tác phẩm thuộc khu vực sở hữu công là tác phẩm không do ai nắm quyền tác giả và mọi người có quyền tự do sử dụng cho mọi mục đích. Bao gồm:

+ Tác phẩm đã hết thời hạn bảo hộ quyền tác giả (Điều 27 Luật Sở hữu trí tuệ)

+ Tác phẩm không được bảo hộ quyền tác giả; và

+ Một tác phẩm đã bị chủ sở hữu quyền tác giả dứt khoát từ bỏ các quyền, ví dụ bằng cách đưa ra một thông báo về việc từ bỏ quyền cho công chúng.

-Việc sử dụng tác phẩm của bạn thuộc các hạn chế hoặc ngoại lệ được pháp luật quyền tác giả quốc gia quy định cụ thể. Theo quy định tại Điều 25 Luật Sở hữu trí tuệ:

+ Tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân

+ Trích dẫn hợp lý tác phẩm mà không làm sai ý tác giả đề bình luận hoặc minh họa trong tác phẩm của mình

+ Trích dẫn tác phẩm để giảng dạy trong nahf trường mà không làm sai ý tác giả, không nhằm mục đích thương mại

+ Sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viên với mục đích nghiên cứu

+ Biểu diễn tác phẩm sân khấu, loại hình biểu diễn nghệ thuật khác trong các buổi sinh hoạt văn hóa, tuyên truyền cổ động không thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào

+ Ghi âm, ghi hình trực tiếp buổi biểu diễn để đưa tin thời sự hoặc để giảng dạy

+ Chụp ảnh, truyền hình tác phẩm tạo hình, kiến trúc, nhiếp ảnh, mỹ thuật ứng dụng được trưng bày tại nơi công cộng nhằm giới thiệu hình ảnh của tác phẩm đó

+ Chuyển tác phẩm sang chữ nổi hoặc ngôn ngữ khác dùng cho người khiến thị

+ Nhập khẩu bản sao tác phẩm của người khác để sử dụng riêng

Vậy trường hợp nào không phải xin phép nhưng phải trả tiền nhuận bút, thù lao?

Tổ chức phát sóng sử dụng tác phẩm đã công bố để:

+ Thực hiện chương trình phát sóng có tài trợ, quảng cáo hoặc

+ Thu tiền dưới bất kỳ hình thức nào

Việc sử dụng trên không được làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm, không gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu tác phẩm; phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ cúa tác phẩm và không áp dụng đối với tác phẩm điện ảnh.